گلستان فارسیان

راهنمای سفر به روستای پلکانی فارسیان در استان گلستان
شاید اگر بخواهید اسامی روستاهای پلکانی ایران را پشت هم ردیف کنید، بعد از ماسوله استان گیلان و چند روستا در منطقه اورامانات کردستان، نام‌های بیشتری به ذهن‌تان نرسد. اما ایران و مخصوصاً مناطق کوهستانی پر است از روستاهای پلکانی. استان گلستان هم همچون بیشتر استان‌های ایران، چندین روستای پلکانی دارد که یکی از معروف‌ترین‌‌هایش «فارسیان» است. البته دقت کنید که استان گلستان دو روستا به نام فارسیان دارد؛ روستای موردنظر ما از توابع شهرستان آزادشهر است و با عنوان «فارسیان قانچی» هم شناخته می‌شود؛ فارسیان دیگر در نزدیکی شهر «گالیکش» واقع شده است. فارسیانِ پلکانی آزادشهر هنوز بیشتر بافت پلکانی و کاهگلی‌اش را حفظ کرده و در اطرافش باغ و رودخانه و استخر پرورش ماهی دارد. به بافت زیبا و طبیعت تماشایی این روستا باید طعم برنج خوش عطر روستا را هم اضافه کنید که با آب رودخانه و چشمه آبیاری می‌شود. روستاییانی بیشتر کشاورز که خلاف اسم روستای‌شان به زبان ترکی صحبت می‌کنند و هنوز هم بیشترشان لباس‌های سنتی زیبایی هم می‌پوشند.

کجا بمانیم؟

این سقف‌های کاهگلی

در بافت قدیم و جدید این روستا تعدادی خانه برای کرایه به گردشگران تجهیز شده است. برای هماهنگی اسکان در این خانه‌ها یا کرایه اتاق‌های روستایی می‌توانید با آقای «رضا محمودی» از اهالی این روستا به شماره 09119806646 تماس بگیرید.

چطور برسیم؟

همسایه با آزادشهر

روستای فارسیان در 40 کیلومتری جنوب شرقی آزادشهر قرار دارد

خودروی شخصی:

اگر از سمت استان گلستان می‌آیید، باید تا آزادشهر بروید و از آنجا جاده شاهرود را در پیش بگیرید و حدود 35 کیلومتر برانید تا در سمت چپ جاده تابلوی روستای فارسیان را ببینید. وارد این فرعی شوید تا بعد از حدود یک کیلومتر به فارسیان برسید. اگر از سمت تهران می‌آیید، باید وارد جاده سمنان شوید و تا شاهرود بروید. در شاهرود جاده آزادشهر و «تنگه خوش ییلاق» را در پیش بگیرید. از شاهرود حدود 85 کیلومتر راه دارید و از مسیر، فرعی روستا در سمت راست‌تان است.

وسایل نقلیه عمومی:

در شاهرود در پایانه سرچشمه سوار مینی‌بوس‌های آزادشهر شوید و لب جاده فارسیان پیاده شوید. از آزادشهر هم می‌توانید با سواری‌های خطی و با پرداخت دو هزاروپانصد تومان به مقصد شاهرود راه بیفتید و در فرعی فارسیان پیاده شوید.

چه می‌بینیم؟

روی پلکان شرقی

فارسیان بیشتر شهرتش را مدیون بافت پلکانی و قدیمی‌اش است.

بافت روستا:

فارسیان یک روستای پلکانی است که در یک منطقه کوهپایه‌ای قرار گرفته. بافت پلکانی فارسیان، بسیار تماشایی است و بیشتر خانه‌های آن بافت کاهگلی‌شان را حفظ کرده‌اند. کوچه‌های روستا در میان این بافت فشرده راه خودشان را باز کرده‌اند و معمولاً بسیار تنگ و باریک‌اند که بیشتر آنها هم با تکه‌های بزرگ سنگ، سنگفرش شده‌اند. چند سالی است که برای حفظ این بافت زیبا، بخشی از خانه‌های قدیمی تخریب و با مصالح جدید به سبک و سیاق قدیم بازسازی شده‌اند.

آسیاب قدیمی:

فارسیان یک آسیاب آبی هم دارد که در کنار روستا قرار دارد که این آسیاب سال‌هاست کار نمی‌کند. در بیرون از روستا هم چند درخت کهنسال وجود دارد که گشت‌و گذار در میان آنها و استراحت در سایه‌شان خالی از لطف نیست. اطراف فارسیان هم بقایای یک عمارت قدیمی وجود دارد که روستاییان آن را متعلق به یک آتشکده باستانی می‌دانند. فارسیان یک رودخانه با نام «تیل‌آباد» در جنوبش دارد و مثل بیشتر روستاهای منطقه، طبیعت سرسبزی در اطرافش دارد که برای گشت‌و گذار در میان آنها و دیگر دیدنی‌هایی که از آنها نام بردیم، بهتر است از اهالی روستا کمک بگیرید.

چه بخریم؟

از ابریشم تا برنج

معروف‌ترین محصول روستای فارسیان برنجی است که با آب رودخانه آبیاری می‌شود
محصول اصلی و عمده اهالی فارسیان برنج است که به نام‌‌‌های دم‌سیاه و طارم سنگی کاشته می‌شود. به گفته اهالی فارسیان چون برنج این روستا با آب رودخانه و چشمه‌های طبیعی آبیاری می‌شود و برای پربار کردن شالیزارها از کود حیوانی استفاده می‌شود، طبیعی و ارگانیک است. گردو هم در همه ماه‌های سال و مخصوصاً شهریور ماه در این روستا فراوان است و وقت برگشت از این سفر می‌توانید، چند کیلویی سوغات بخرید. اگر اوایل تابستان به فارسیان بروید، گیلاس خوشمزه باغ‌های روستا هم در انتظارتان است.
اهالی این روستا دامداری هم می‌کنند و بنابراین کشک، کره حیوانی، دوغ و پنیرمحلی هم می‌توانید تهیه کنید. اگر قصد خرید صنایع دستی دارید، آقای محمودی می‌تواند شما را راهنمایی کند که خانواده‌اش در زمینه ابریشم‌بافی فعالیت می‌کنند. می‌توانید دستمال و چادر شب و همین‌طور دست‌بافته‌های ابریشمی بخرید.
منبع مقاله : نشریه سرزمین من، شماره‌ی 70.